خبرگزاری زنان ایران

به گزارش خبرگزاری زنان ایران - دکتر سید حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی، با اشاره به اینکه بطورکلی شاهد حضور بیشتر معتادین خیابانی در جامعه و محیطهای باز هستیم، افزود: بارها مسئولان مختلف به این معضل اجتماعی اذعان داشته و بیان کرده‌اند که گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی بیشتر شده است که این نوع معمولا دارای عوارض بیشتر می‌باشد. طبیعتا در چنین شرایطی ما با پدیده دیگری با عنوان "پولشویی و قاچاق مواد مخدر" مواجه می‌شویم که منجر به افزایش قیمت مواد مخدر سنتی و صنعتی بویژه در سالهای اخیر شده است. ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری نیز این موضوع را مطرح کرده است و دلایل مختلفی ازجمله گران شدن هزینه حمل و نقل را می‌توان در این امر دخیل دانست.
ماده مخدر "گل" ایرانی چند برابر خارجی آن، آسیب زا است
وی گفت: طبق اذعان مسئولان مواد مخدر، در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن است 20 درصد معتادین، درمان شوند اما بقیه دوباره به چرخه مواد مخدر برمی‌گردند. همچنین معاون پیشگیری فرهنگی در ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرده بود که مصرف ماده مخدر "گل" ایرانی چند برابر خارجی آن، آسیب زا است. تمام آنچه که گفتیم نشان می‌دهد حال حوزه مواد مخدر در ایران خوب نیست که شاید یک دلیل آن، مجاورت ایران با کشورهایی باشد که بزرگترین تولیدکننده موادمخدر در جهان هستند یعنی افغانستان و پاکستان و ما ناگزیر از شرایط کشورمان تاثیر می‌پذیریم.
اعتیاد یک بحران اجتماعی است
موسوی چلک، بازتوانی افراد بعد از چرخه درمان که به مراتب سخت خواهد بود و به‌سختی پذیرفته شدن این گروه در جامعه و موضوع اشتغال آنها باتوجه به فضای حاکم بر کشور را مخصوصا برای زنان درگیر مواد مخدر و یا معتادین سنین خیلی پایین، مسئله بسیار پیچیده‌ای عنوان کرد و اظهار داشت: مشکلات مذکور، منجر به بازگشت دوباره معتادین به چرخه مواد مخدر میشود. همچنین وقتی طول مصرف مواد خیلی زیاد میشود، عوارض بیشتری را بر سلامت معتادین می‌گذارد. از این رو می توان گفت؛ آسیب‌های اجتماعی اعتیاد بیش از اینکه یک آسیب اجتماعی ساده باشد یک بحران اجتماعی است که همه اعضای مدیریت کشور در حوزه قضایی، انتظامی، فرهنگی، درمانی، اجتماعی، امنیتی و حتی دیپلماسی را درگیر میکند.
70 درصد زندانیان ما مرتبط با مواد مخدر هستند
این مددکار اجتماعی یادآور شد: در حال حاضر حدود 70 درصد زندانیان ما مرتبط با مواد مخدر هستند که 50 درصد مستقیم و 20 تا 25 درصد هم غیرمستقیم، درگیر شده‌اند و این آمار، خود گویای این موضوع است که نباید اعتیاد را سهل و آسان گرفت. از طرفی برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد نیز خیلی قوی نیست که منجر شده باندهای مافیایی، افراد در سنین پایین یعنی نوجوانان و جوانان را هدف برنامه‌های خود قرار دهند، به چند دلیل ازجمله اینکه برای این گروه سنی، مخدر صنعتی جذابیت بیشتری دارد، موجب شادی‌های آنی‌تر میشود، نحوه مصرف و حمل راحت تری دارد، وابستگی بیشتری ایجاد میکند و درمان ندارد و یا درمانش بسیار سخت است. در واقع میزان درمان این افراد معمولا کمتر از معتادین به مخدرهای سنتی است. مافیا به همه این مسائل واقف است و میداند اگر مصرف از سنین پایین تر شروع شود، طول مدت وابستگی و در نتیجه خرید مواد بیشتر خواهد شد و درآمد زیادی برای مافیا رقم خواهد زد.
وی متذکر شد: من همیشه گفته‌ام؛ «سیگار، دروازه ورود به اعتیاد و مواد مخدر است.» و این تحلیل من طی 27 سال کار در حوزه آسیب‌های اجتماعی بوده است. اگر کسی بگوید من سیگار میکشم اما تاکنون سراغ مواد نرفته‌ام، در عین اینکه حرفش را می پذیرم اما معتقدم از فرد سیگاری توقع و خواسته های دیگر نیز بوجود می‌آید و سیگار میتواند دروازه ورود به هر خلافی باشد. اگرچه مصرف آن غیرقانونی نیست اما حیا را کنار میزند و همین کافی است.
تقدیم بیش از 3800 شهید نیروی انتظامی در مبارزه با مواد مخدر
موسوی چلک درخصوص زحمات نیروی انتظامی کشور در مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: پلیس و نهادهای امنیتی در کشور ما در امر مبارزه با مواد مخدر بخوبی درحال کار کردن هستند و تاکنون بیش از 3800 شهید در مبارزه با مواد مخدر داده‌ایم. منتها واقعیت این است که مبارزه با مافیای موادمخدر یعنی مبارزه با سومین محل درآمد اقتصادی دنیا با پولشویی بالا و این موضوع طبیعتا براحتی انجام نخواهد شد. مرزهای طولانی کشور ما با بزرگترین کشورهای تولیدکننده از یک سو و از سویی دیگر، وضعیت اقتصادی خراب در ایران و کشیده شدن برخی افراد به سوی تامین معاش از طریق فروش مواد مخدر، فضاهای بی‌دفاع شهری برای تولید مواد مخدر آماده و مبارزه با آنها را کار سخت و پیچیده‌ای کرده است. تاکنون همکاران انتظامی و امنیتی برای مبارزه با مواد مخدر کوتاهی نکرده‌اند و نمی‌کنند اما همانطور که گفتم؛ این امر پیچیدگی‌های خاص خود را دارد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران درباره رابطه قیمت و میزان مصرف موادمخدر توضیح داد: احتمالا کرونا در افزایش قیمت اخیر مواد مخدر به دلیل ایجاد مشکلاتی در ایاب و ذهاب موثر بوده، البته قیمت همیشه دارای نوسان بوده است. اما این افزایش قیمت، موجب کاهش متقاضیان مواد مخدر نشده است. به زندان‌ها که نگاه میکنیم میبینم 20 تا 25 درصد افراد بخاطر مصرف و یا قاچاق مستقیم مواد مخدر به زندان نیفتاده‌اند، بلکه بخاطر تامین مواد مرتکب جرایم دیگر مانند سرقت، قتل و ... شده‌اند. بنابراین هرچه قیمت بالا رود، جرایم در این حوزه بیشتر می‌شود و افزایش قیمت مواد مخدر، موجب کاهش مصرف آن نمی‌شود.
مدرسه باید محور پیشگیری از مواد مخدر شود
وی در پایان به پیشنهادات انجمن مددکاران اجتماعی در مبارزه با اعتیاد اشاره کرد و گفت: پیشنهاد ما، تمرکز روی برنامه‌های پیشگیری از مواد مخدر است. مدرسه باید محور پیشگیری از مواد مخدر شود. روی مهارت های ارتباطی، کنترل خشم، آموزش نه گفتن و درست تصمیم گرفتن کار شود. پاک کردن محیط‌های کاری و عمومی نیز جدی گرفته شود. بطورکلی از تمام ظرفیت‌ها برای پیشگیری از اعتیاد، باید استفاده شود. در عین حال بخش‌های مقابله با اعتیاد نیز باید مورد حمایت قرار بگیرد که بخشی از آن به دیپلماسی جهانی بازمی گردد. همچنین در کشور خود نیازمند سیاست گذاری همه جانبه، مناسب، همراه و همگام با دستگاه های مختلف در حوزه مواد مخدر هستیم.
گفتگو از فرزانه همتی/*